Muzeum Azji i Pacyfiku im. Andrzeja Wawrzyniaka

Informujemy, że 29 sierpnia 2017 r. Sejmik Województwa Mazowieckiego podjął uchwałę o nadaniu Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie imienia Andrzeja Wawrzyniaka. W ten sposób władze samorządowe zdecydowały się uhonorować twórcę i wieloletniego dyrektora Muzeum, w uznaniu jego zasług dla powstania i rozwoju tej instytucji.

Andrzej Wawrzyniak, urodzony w 1931 r., we wczesnej młodości związany był z marynarką handlową, zaś od 1956 r. z polską dyplomacją. Dla jego przyszłych decyzji kolekcjonerskich kluczowy był okres pracy na placówce w Dżakarcie w latach 60. Zaczął wtedy gromadzić prywatny zbiór sztuki i rzemiosła artystycznego, skupiając się przede wszystkim na dziełach uważanych z ówczesnej perspektywy za „tradycyjne”, a zarazem za atrakcyjne estetycznie. Oprócz broni, tkanin, lalek teatralnych, masek czy ceramiki kolekcjonował także prace współczesnych artystów, dziś tworzących kanon sztuki indonezyjskiej XX wieku, takich jak Batara Lubis, Srihadi Sudarsono, Mochtar Apin czy debiutujący przy wsparciu polskiego dyplomaty Nyoman Gunarsa.

Kolekcja ta, licząca ponad 4 000 obiektów, przekraczała w owych czasach możliwości utrzymania przez prywatnego właściciela i w 1973 r., już po kilku wystawach zorganizowanych w Polsce, została przezeń przekazana na rzecz Skarbu Państwa. Powstało wówczas, już jako instytucja publiczna, Muzeum Archipelagu Nusantary, a w 1976 r. w pełni niezależne Muzeum Azji i Pacyfiku. Andrzej Wawrzyniak pozostawał jego dyrektorem do 2013 r. W tym okresie przyczynił się do znaczącego rozszerzenia kolekcji, tym bardziej, że do roku 1992 łączył funkcję dyrektora ze służbą dyplomatyczną (jego ostatnią placówką był Kabul). W ciągu 40 lat liczba muzealiów wzrosła około pięciokrotnie, w dużym stopniu dzięki darowiznom, stanowiącym niemal połowę zbioru. Warto podkreślić, że Muzeum nadal otrzymuje wiele cennych darów, związanych w dużej mierze z obecnością Polaków w Azji od XIX wieku po dzisiejszy dzień. Andrzej Wawrzyniak zainicjował także tworzenie wartościowej kolekcji prac artystów polskich odwołujących się do azjatyckich inspiracji, pozyskując do niej m.in. prace Andrzeja Strumiłły, Tadeusza Kulisiewicza, Aleksandra Kobzdeja i Romana Opałki, a także wydając plakaty i medale autorstwa czołowych twórców.

W pierwszym okresie działalności Muzeum było wyjątkowym miejscem, jednym z niewielu w Polsce, gdzie publiczność mogła mieć bezpośredni kontakt z dziedzictwem różnorodnych kultur pozaeuropejskich oraz z nielicznymi wówczas ludźmi podróżującymi do odległych krajów. Dziś z powodzeniem buduje na nowo swoją pozycję w zupełnie odmiennych realiach, w konfrontacji ze zglobalizowanym światem, realnie rosnącą wiedzą Polaków o innych kulturach i medialnymi stereotypami.

 

 

Na prośbę pana Andrzeja Wawrzyniaka załączamy także dostarczony przez niego biogram:

 

Zarys życiorysowy

Andrzej Nusantara Wawrzyniak

ur. 3 grudnia 1931 roku w Warszawie

Marynarz, dyplomata, orientalista, muzealnik

 

Od 1947 r. związany z morzem. Rozpoczął pływanie jako chłopiec okrętowy. Zakończył jako oficer Polskiej Marynarki Handlwej. Następnie po ukończeniu studiów w Szkołe Głownej Służby Zagranicznej przez ponad 30 lat pełnił służbę w ambasadach lub misjach międzynarodowych: Wietnam, Indonezja, Laos, Nepal, Namibia, Afganistan, Bośnia-Hercegowina, Timor Wschodni oraz w centrali Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W 1972 r. uzyskał stopień dyplomatyczny ministra pełnomocnego. W latach 1997-2003 był honorowym konsulem generalnym Republiki Sri Lanki w Polsce.

 

Twórca i przez ponad 40 lat dyrektor-kustosz Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. Nestor dyrektorów muzeów polskich.

Kocha ludzi, pracę i Indonezję.

Odznaczony m.in. orderami, odznaczeniami i medalami:

Krzyżem Kawalerskim (1967) Oficerskim (1985) oraz Komandorskim(1995) z Gwiazdą (2003) Orderu Polonia Restituta, czterema odznaczeniami wietnamskimi w tym Order Przyjaźni (1995), kilkoma indonezyjskimi, w tym Order Zasługi z Gwiazdą i Wstęgą (1998), a także odznaczeniami afgańskimi, laotańskimi, mongolskimi, bułgarskimi i chińskimi. Dwukrotny laureat Nagrody m.st. Warszawy (1987 i 2001)

 

Przeżył Powstanie Warszawskie i za działalność w podziemnych strukturach Harcerstwa Polskiego odznaczony Krzyżem Kombatanckim (2010).

Członek wielu profesjonalnych polskich i zagranicznych stowarzyszeń m.in. Komitetu Nauk Orientalistycznych i Komitetu Badań nad Krajami Azji Polskiej Akademii Nauk. W uznaniu wybitnych zasług dla rozwoju orientalistyki polskiej uzyskał godność Członka Honorowego Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego (2011). Członek Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Profesor „wizytujący” na uniwersytetach w krajach Azji.

Uhonorowany opublikowaniem hasła „Andrzej Wawrzyniak” w 10 polskich i zagranicznych słownikach biograficznych w tym jako jedne z nielicznych Polaków w „Who’s who in Astralasia and The Far East”. Cambridge, England, 1990.

Wciąż żyje ciekawie, pożytecznie i twórczo.